We hadden onze RVO-collega Annemarie Huibers-Kessen gevraagd ook aan te schuiven aangezien ze een ervaren intervisie moderator is. De deelnemers vonden het een leerzame sessie binnen een plezierige setting en gingen positief terug naar huis.
De training en intervisiesessies
In 2024 bleek, tijdens de training logistiek laden voor gemeenteambtenaren, dat gemeenten tegen vergelijkbare uitdagingen aanlopen op het gebied van logistiek laden. Ook merkten we dat het nuttig was als gemeenteambtenaren hun ervaringen en leerpunten met elkaar kunnen delen. Daarom besloten we intervisiesessies aan te bieden. De eerste intervisie vond op 30 juni 2025 plaats. De grootte van de deelnemende gemeenten liep uiteen van (middel)groot tot klein. De deelnemers konden in een voorbereidend gesprek met een casus komen. Uiteindelijk kozen we samen voor onderstaande twee casussen:
Casus 1: Hoe kan ik als ambtenaar (het belang van) logistiek laden laten landen in de ontwikkeling van een bedrijventerrein?
Knelpunt
Bij de eerste casus bleek dat onze collega weliswaar kennis heeft van logistiek laden. Toch was dat volgens hem niet genoeg om interne collega’s, bij bijvoorbeeld afdeling Economische Zaken (EZ), te overtuigen van nut en noodzaak. Naast collega’s van verschillende afdelingen en de politiek zien ook de lokale ondernemers nog niet altijd de urgentie in. En ze horen ook over belemmeringen, zoals netcongestie. De belangen lijken te verschillen en er is weerstand tegen het nieuwe. Zo denkt de politiek de kleine ondernemer juist te helpen door deze zoveel mogelijk op de oude manier door te laten werken. Maar hierdoor ontstaat mogelijk het risico dat de ondernemer op de langere termijn juist benadeeld wordt.
Oplossingen
De deelnemers kwamen met verschillende oplossingen, zoals:
- Breng eerst alle stakeholders in kaart. Zodoende weet je met wie je precies te maken hebt, wie eindverantwoordelijk is, wat hen beweegt en kan je je strategie gaan bepalen zoals het vormen van coalities.
- Vraag ondernemers niet alleen naar het probleem van nu, maar ook van de toekomst. Mogelijk dat logistiek dan hier ook onderdeel van uitmaakt. Je kunt dan samenwerken aan een oplossing.
- Vervolgens kan een voortrekker helpen bij het overtuigen van de collega’s. Wat goed helpt is dat (vooral) een kleine ondernemer laat zien het niet alleen nodig is om elektrisch te gaan rijden maar ook dat dat kán.
- Probeer de EZ-collega’s te betrekken door ze bijvoorbeeld mee te nemen naar een duurzaam bedrijventerrein. Of plan een bijeenkomst met collega’s om het probleem open op tafel te leggen. Luister goed naar de EZ-collega’s en een parkmanager om te horen wat er verder speelt op een bedrijventerrein. Er ontstaat dan mogelijk een ingang.
- Nodig een professional uit met passie die op verhalende wijze nut en noodzaak laat inzien.
- Toon de politiek een gezamenlijke doelstelling (brede welvaart). Netcongestie treft ook bedrijven die geen logistiek te verduurzamen hebben en die (extra) stroom nodig hebben voor hun reguliere bedrijfsproces. Daartoe is het eventueel handig om meerdere portefeuillehouders tegelijkertijd te spreken. Dit is bijvoorbeeld het geval als verkeer, duurzaamheid, en EZ niet in 1 portefeuille zitten.
Casus 2: hoe breng ik als ambtenaar het urgentiegevoel bij de ondernemer over m.b.t. laadinfra voor logistiek?
Knelpunt
Bij de tweede casus ging het in tegenstelling tot de eerste casus vooral over jouw rol als ambtenaar in relatie tot de (externe) ondernemer. De inbrenger gaf aan dat vooral de kleinere bedrijven met andere dingen bezig zijn dan logistiek laden. Zo staan personeelstekorten hoger op de agenda en is de opkomst bij een ondernemersavond beperkt. Soms komen ondernemers zelf wel aan met ideeën over logistiek laden, maar die concreet maken, blijkt dan lastig. Zo komen collectieve laadpleinen bijvoorbeeld moeilijk van de grond.
Oplossingen
Ook nu weer kwamen de collega’s met oplossingen:
- Begin met het inzichtelijk maken van ‘de ondernemer’ op het bedrijventerrein. Identificeer de verschillende ondernemers waar je mee te maken hebt.
- Maak het behapbaar door een koplopersgroep te identificeren en te activeren.
- Leg de prognoses uit en de kansen/beperkingen die deze met zich meebrengen. De NAL-regio kan hier ook bij helpen.
- Kies de natuurlijke momenten dat de ondernemer (delen van) het wagenpark gaat vervangen.
- Capaciteit bij de gemeente is ook hier belangrijk. Het is zaak door te pakken door bijvoorbeeld een logistiek makelaar in te schakelen via bijvoorbeeld de NAL-regio.
- Afdeling communicatie zou leaflets kunnen (helpen) ontwikkelen waarmee de urgentie (maar ook de kansen) voor de ondernemer heel duidelijk wordt.
- Een familiebedrijf met wortels in de gemeente met een langetermijnvisie kan ook van toegevoegde waarde zijn.
- Ook de introductie van een Zero Emissie zone in je gemeente (of in de gemeenten waar de ondernemers op rijden) biedt een kapstok.
- Laat vooral ook zien wat wél kan op het gebied van logistiek laden.
- Tot slot is het herformuleren van probleem naar kans ook aan te raden; hoe kan ik als ambtenaar de kansen m.b.t. laadinfra voor logistiek bij de ondernemer overbrengen? Bekijk dit ook integraal als onderdeel van de energietransitie.
Hoe verder
Al met al was het een zinvolle maar ook leuke middag. De deelnemers lieten weten het fijn te vinden om te horen dat andere gemeenten, zelfs van andere groottes, met vergelijkbare uitdagingen te maken hebben. Ook horen over de manier waarop jouw collega’s ermee omgaan, is vaak heel nuttig. Zo zien de deelnemers zich niet alleen als brenger maar ook als haler. Er is behoefte aan een vervolg. We zijn dan ook reuze benieuwd of de tips die hier gedeeld zijn tot goede resultaten leidden.
Heel veel succes!